Online vergaderen is funest voor onze creativiteit

Dat je minder creatieve ideeën kunt bedenken tijdens online meetings, heb je de afgelopen jaren wellicht gemerkt. Tijdens die ongemakkelijke Zoom stiltes kun je je hersenen bijna horen kraken, maar er komt niks nuttigs uit. Frustrerend, maar dit ligt niet aan jou. Sterker nog, het is nu door de wetenschap (The Scientific Journal Nature) aangetoond dat virtuele meetings niet bepaald bevorderlijk zijn voor onze creativiteit. Misschien vraagt de wetenschapper in jou zich nu af: ‘’Hoe komt dat eigenlijk?’’ Dat lees je in dit blog!

Het onderzoek

De afgelopen vier jaar hebben Amerikaanse onderzoekers door middel van experimenten een antwoord proberen te vinden op de vraag: ‘’Heeft online vergaderen invloed op het ontstaan van creatieve en innovatieve ideeën?’’ Deze experimenten vonden zowel plaats in het lab als op de werkvloer. De deelnemers, onder wie studenten en werknemers, werkten in duo’s aan diverse opdrachten. Dit gebeurde soms in de vorm van een virtuele vergadering en soms in de vorm van een fysieke vergadering. In een kamer werden alledaagse objecten getoond, zoals een frisbee en bubbeltjesplastic. De deelnemers moesten vervolgens nieuwe ideeën voor deze objecten bedenken, waarna een jury de creativiteit van de ideeën beoordeelde. Ook werd er gebruik gemaakt van eye-tracking software, waarmee de oogactiviteit van de deelnemers geanalyseerd werd.

Minder focus op wat echt belangrijk is

Door het onderzoek werd een vermoeden bevestigd dat de wetenschap al had; in een virtuele vergadering wordt je oog naar het scherm getrokken, waardoor je aandacht automatisch meer naar de andere deelnemers gaat in plaats van naar de opdracht. Bovendien kwam naar voren dat de deelnemers die de kamer virtueel zagen, zich minder van de kamer herinnerden als degenen die daadwerkelijk in de fysieke ruimte aanwezig waren. Volgens één van de onderzoekers ligt de focus bij online vergaderingen te veel op het videocontact, waardoor vernieuwende inzichten lastiger ontstaan. Het resultaat: de ideeën die in de online vergaderingen tot stand kwamen, waren een stuk minder creatief dan die in de fysieke vergaderingen. Hierbij maakt het niet uit hoe vaak je online vergadert, de creativiteit stroomt over het algemeen minder.

Ligt het aan Teams of aan de setting?

Volgens Jay Olsen, postdoctoraal onderzoeker op het gebied van creativiteit, maakt men vaak gebruik van de omgeving om nieuwe ideeën te bedenken. Door objecten om ons heen kunnen er spontaan goede ingevingen komen. Voor creativiteit heb je dus een ruime blik nodig, die bij online meetings letterlijk wordt beperkt. De mening van Ellen Langer, hoogleraar psychologie aan Harvard, is echter wat genuanceerder. Ze schuift niet alles af op Zoom of Teams, maar volgens haar heeft een ontspannen setting ook invloed op de creativiteit van een persoon. Hoe relaxter we zijn, hoe creatiever we worden. Hoewel velen van ons makkelijker face-to-face contact maken, zijn sommige mensen juist meer ontspannen wanneer ze vanuit huis werken.

Hoewel een online vergadering misschien minder creatieve ideeën oplevert, willen we deze blog afsluiten met een positieve noot. Uit bovenstaand onderzoek is namelijk wel gebleken dat tijdens een online vergadering praktische zaken net zo makkelijk besproken worden als in real-life. Het beslissen wie de volgende keer aan de beurt is om te notuleren, gaat dus net zo goed via het scherm als in de vergaderzaal!